مبدل حرارتی دستگاهیست که برای انتقال انرژی بین دو یا چند سیال (گاز یا مایع) در دماهای مختلف به کار می رود . از مبدل های حرارتی جهت خنک کردن سیال گرم و یا گرم کردن سیال سرد استفاده می شود. مبدل حرارتی  بهره وری انرژی را بهبود می بخشند ، زیرا انرژی موجود در سیستم می تواند به جای اینکه از اگزاست به هدر رود ، به بخش دیگری از فرآیند منتقل شود. در دوره جدید پایداری انرژی ، ضرورت فزاینده برای صرفه جویی در مصرف انرژی و کاهش تأثیرات کلی بر محیط زیست ، تأکید بیشتری بر استفاده از مبدل های حرارتی با راندمان حرارتی بهتر شده است. لذا مبدل حرارتی صفحه ای می تواند نقش مهمی ایفا کند.

مبدل های حرارتی را می توان از جنبه های گوناگونی دسته بندی کرد.

1. بر اساس نوع و سطح تماس سیال سرد و گرم
2. بر اساس جهت جریان سیال سرد و گرم    
3. بر اساس مکانیزم انتقال حرارت بین دو سیال سرد و گرم
4. بر اساس ساختمان مکانیکی و ساختار مبدلها
5. بر اساس فشار کاری
6. براساس جنس صفحات مبدل

مبدل های حرارتی دارای دسته بندی های مختلفی هستند ولی بطور کلی به سه دسته زیر تقسیم می شوند.

1. مبدل حرارتی صفحه ای  (Plate heat Exchanger)
2. مبدل حرارتی پوسته و لوله  (shell & tube heat exchangers)
3. مبدل حرارتی هوا خنک یا پره ای  (Fin Heat Exchanger)

مبدل حرارتی صفحه ای

مبدل حرارتی صفحه ای، که از پرکاربردترین مبدل های حرارتی به شمار می رود از تعدادی صفحه فلزی موج دار تشکیل شده است. این صفحات با طرح های مخصوص و جنس های مختلفی ساخته شده اند که با قرار گرفتن در کنار یکدیگر یک شبکه لانه زنبوری ایجاد می کنند. این شبکه مسیر حرکت سیال های سرد و گرم خواهد بود. دو سیال در خلاف جهت یکدیگر توسط تعدادی نازل وارد مبدل می شوند و پس از انتقال حرارت ، از آن خارج می شوند. صفحات سیال سرد و گرم به صورت یک در میان کنار یکدیگر قرار می گیرند. از این تجهیزات در اواپراتورها، کندانسور ها ،اکونومایزر ها ، به عنوان فشار شکن ،اویل کولر ها و... استفاده می شود.

انواع مبدل حرارتی صفحه ای

از میان انواع مختلف مبدل صفحه ای ، موارد زیر بیشترین استفاده را در مصارف خانگی و صنعتی دارند:

1. مبدل صفحه ای واشردار ( Gasketed )
2. مبدل صفحه ای لحیم کاری شده  ( Brazed )

ساختار مبدل حرارتی صفحه ای واشر دار به گونه ای است که به راحتی می توان به اجزای داخلی آن دسترسی داشت. این ویژگی باعث می شود، نظافت، تعمیر و نگهداری مبدل به راحتی امکان پذیر شود. ویژگی چین دار بودن صفحات سبب می شود آشفتگی جریان سیال افزایش یابد. از این رو میزان حرارتی که  انتقال یافته، افزایش می یابد و در نتیجه بازده گرمایی مبدل بالا می رود.

نکات نگهداری مبدل صفحه ای

توجه به نکات زیر در نگهداری از مبدل حرارتی سبب می شود طول عمر مبدل حرارتی افزایش یافته و در مصرف انرژی و هزینه ها صرفه جویی شود. و همچنین از رسوب گیری و سوراخ شدن مبدل حرارتی ممانعت به عمل می آورد. 

1. توجه به رسوب گذاری سیال
2. توجه به تغییرات ناگهانی فشار
3. تخلیه کامل در زمان کار نکردن دستگاه
4. تحمل دما یا خورندگی سیال
5. بررسی و سرویس دوره ای
6. میزان فشرده سازی صفحات در مدل گسکتی

نکات قابل توجه در انتخاب مبدل حرارتی

در انتخاب مبدل حرارتی پارامترهای مهمی تاثیرگذار استکه به برخی از آن ها اشاره خواهیم کرد.

• نوع مبدل حرارتی پوسته و لوله یا صفحه ای
• تعیین نمودن فاز دو سیال 
• تعیین وضعیت هر دو سیال از نظر دمای رفت و برگشت 
• تعیین دبی دو طرف مبدل حرارتی  و ظرفیت حرارتی
• فشارودمای کاری
• خورندگی سیال

کاربرد مبدل حرارتی

از مبدل های حرارتی در صنایع مختلفی استفاده می شود که از آن جمله می توان به پالایشگاه ها، نیروگاه ها، صنایع پتروشیمی، صنایع ساخت و تولید، صنایع غذا و دارو، صنایع ذوب فلز، گرمایش، تهویه مطبوع ، سیستم های تبرید و کاربردهای فضایی اشاره کرد.
مبدل های حرارتی در دستگاه های دیگری چون: دیگ بخار، مولد بخار، کندانسور، پیش گرم کن فن کویل، خنک کن و گرم کن روغن، اواپراتور، تبخیر کننده، رادیاتور ها و کوره ها کاربرد های فراوانی دارند.

شرکت های سازند مبدل حرارتی

شرکت های متعددی به تولید و ساخت مبدل حرارتی پرداخته اند، که از جمله معتبرترین شرکت های سازنده مبدل حرارتی می توان به کمپانی هایی چون کائوری،سوئیپ،اوندا، دانفوس، آلفالاوال، کامر و زیلمت اشاره کرد.

جهت کسب اطلاعات بیشتر و مشاهده اطلاعات فنی ، تصاویر و قیمت مبدل حرارتی در معتبرترین برندها و انواع مدل ها به سایت بامین تهویه مراجعه فرمایید. همچنین می توانید از مشاوره رایگان با کارشناسان بامین تهویه بهره مند شوید.

http://www.bamintahvie.com/category/heating/مبدل-حرارتی-صفحه-ای

منبع : بامین تهویه